Kansen op innesteling verbeteren, hoe?

Niet zwanger worden kan behoorlijk frustrerend zijn, zeker als de innesteling maar niet wil lukken. Geen zorgen, we duiken samen in hoe je je lichaam optimaal kunt voorbereiden op die broodnodige innesteling. Voor een goede innesteling zijn voldoende anti-oxidanten, de juiste vetzuren & vitamines, en ontspanning super belangrijk. In dit artikel lees je hoe de vork precies in de steel zit en wat je zelf kunt doen, ter voorbereiding en erna, om de innesteling te helpen slagen…

–> Gelijk weten wat je zelf kan doen ter bevordering van de innesteling? Ga naar roze blok onderin.
–> Wil je weten wat je specifiek kan doen in de wachtweken na een terugplaatsing? Klik hier om naar dit artikel te gaan.

Je cellen smeken om anti-oxidanten & gezonde vetten

Innesteling en vetzuren: een match made in heaven!

De juiste vetzuren in je voedingspatroon zijn belangrijk! Cellen worden van hun omgeving gescheiden door een dun vliesje dat het celmembraan wordt genoemd. Dat celmembraan is opgebouwd uit eiwitten en vetten. Je kunt je voorstellen dat het van belang is welke vetten daarvoor gebruikt worden. Wat jij eet aan vetten, vormt de basis voor je celmembranen. Omega vetzuren, meer specifiek DHA, zorgt ervoor dat de celwand soepel is, terwijl andere vetten zoals transvetten (in margarines of gefrituurde dingen bv) het celmembraan hard en stug maken.

Wat dat met vruchtbaarheid te maken heeft? Nou, toevallig behoorlijk veel. Want ook in de celmembranen van zaadcellen, eicellen, van het baarmoederslijmvlies en van een embryo worden deze vetten ingebouwd:
.

• Om een stapje terug te doen naar het conceptie moment: hoe soepeler de celwand van de eicel, hoe makkelijker een zaadcel de eicel kan penetreren en bevruchten. Is de celwand stug, dan is dat een veel grotere opgave.
• Voor de innesteling geldt: hoe soepeler de celwand is, hoe beter de celcommunicatie is tussen de zich delende cellen van het embryo.
• Hoe soepeler de celwand, hoe beter de aanvoer van nutriënten en de afvoer van toxines. Belangrijk voor een zich ontwikkelend embryo!
• Verder hebben omega-3 vetzuren ook een beschermende rol. Hoe dat in elkaar zit lees je verderop.

Innesteling en voldoende antioxidanten

Cellen bevatten ook antioxidanten. Als we het over antioxidanten hebben, denken we bijvoorbeeld aan selenium, vitamine C, E en zink. Die zouden in elke cel aanwezig moeten zijn. De mate waarin hangt af van je voedingspatroon. Selenium is een voorbeeld van zo’n anti-oxidant. De grootste concentratie selenium vind je in de eierstokken van een vrouw. Belangrijk dus dat die voorraad aangevuld is. En blijft.

Waarom zijn antioxidanten nu belangrijk wat innesteling betreft? Wel, studies koppelen tekorten aan antioxidanten aan zowel moeilijkheden bij de innesteling als aan miskramen!*

Antioxidanten beschermen namelijk je weefsels, cellen en je cel-DNA tegen ‘bad boys’: vrije radicalen. Die vrije radicalen zijn er altijd en horen bij de stofwisseling. Gelukkig krijgen we van moeder natuur antioxidanten als oplossing aangeboden omdat ze vrije radicalen kunnen neutraliseren door ze af te vangen. Tijdens celdelingen is het DNA, ook het DNA van een embryo, extra gevoelig voor schade. Voor voortplantingsprocessen is het dus van groot belang dat er een balans is tussen vrije en antioxidanten die ze kunnen afvangen!

Innesteling en vrije radicalen schade

Stel, je dieet bestaat vooral uit transvetten – denk pizza, taart en, kortom, alles wat met margarines gemaakt is. Daarnaast krijg je nog een flinke portie omega 6 – dat is linolzuur – wat je vrijwel in alle supermarktproducten vindt waar vet in zit, denk fastfood, chips, industrie vlees, gefrituurde snacks en dergelijken. Tel daarbij op dat je weinig DHA, een vetzuur wat van nature in algen, wild en wild gevangen vis te vinden is, binnen krijgt en het vrije radicalen schade plaatje is compleet. Want wat gebeurd er?

De verkeerde vetten, zoals hierboven genoemde transvetten en linolzuur, nestelen zich in de celmembranen. En ook in de celmembranen van je baarmoederslijmvlies. Allereerst worden die cellen stug, wat de communicatie tussen cellen bemoeilijkt. Maar ten tweede worden de cellen waar transvetten en linolzuur ingebouwd zijn, onder invloed van stress super gevoelig voor mini-ontstekingen die nog meer vrije radicalen schade opleveren. En gaat één zo’n cel stuk, dan komen er zo ontzettend veel vrije radicalen vrij, dat de omliggende cellen ook stuk gaan. Een soort kettingbotsing op celniveau. Dan hebt je dus extra anti-oxidanten nodig om alles in toom te houden. En de juiste vetzuren om die mini-ontstekingen te dempen. Heb je dat niet, dan kan het embryootje schade oplopen en wordt de innesteling afgebroken.

Methylatie is key

Methyleren: je persoonlijke DNA-kopieerapparaat!

Methyleren is misschien niet iets waar je dagelijks van hoort, maar wat je elke seconde van je leven aan het doen bent. Het is minstens zo belangrijk als water drinken. Of ademhalen. Methyleren is het correct aflezen van je DNA tijdens de celdelingen. Je kunt het vergelijken met een soort groot kopieerapparaat. Even gaat het DNA boekje open en kan eruit gekopieerd worden. Een bevrucht eitje deelt zich ontelbaar veel keer. Het is uiterste belangrijk dat tijdens die celdeling het DNA goed afgelezen wordt. Maar ook tijdens de eicelrijping en de zaadrijping vind methylering al plaats. Het genetisch materiaal wordt tot twee maal toe gekopieerd. Dat dit foutloos verloopt, al bij de start – in de eicel en zaadcel, zorgt voor een gezond embryo. Treden er toch fouten op, dan kan dat leiden tot genetische afwijkingen, waardoor een embryo het niet overleefd. De innesteling mislukt dan. Of het kan ook zijn dat een embryo zich even innestelt, maar toch niet blijft zitten, met een (vroege) miskraam tot gevolg. Meer over methylatie lees je hier.

Om je DNA goed te kunnen aflezen, heeft je lichaam B-vitamines nodig: met name vitamine B2, B6, B11 en B12, in hun actieve vorm. Helaas vind je die actieve vormen niet in de huismerken van drogisterijen of Davitamon. In mijn praktijk kom ik regelmatig tekorten aan B6, B12 en B11 tegen. En weet je wat? Het is niet alleen mensen die weinig vlees eten die risico lopen op een B12-tekort. Industrievlees bevat vaak maar een schamele hoeveelheid B12, tenzij het aan het voer werd toegevoegd. Dieren krijgen normaal gesproken B12 binnen via restjes aarde en mest die op hun voedsel zitten. Een koe die nooit het daglicht ziet, bevat minder B12 dan een koe die heerlijk buiten kon grazen.

Een tekort aan B6 zie ik vaak bij mensen met schimmelbelasting in de darmen. Die schimmels zorgen ervoor dat vitamine B6 zich bindt aan stoffen die vrijkomen door de schimmel. Hierdoor wordt B6 ‘opgesnoept’ en blijft er te weinig over voor andere processen, zoals methylatie.

En dan hebben we ook nog genetische factoren, zoals het MTHFR-gen (dat komt voor bij 1 op de 2 mensen!), dat een grote rol speelt bij de mate waarin je lichaam kan methyleren. Dit kun je omzeilen door de juiste vorm van foliumzuur te nemen: actief folaat.

Ik raad sowieso aan om folaat nooit apart te nemen, maar in een multivitamine of complex dat alle B-vitamines bevat. Dit voorkomt al die bovenstaande problemen!

Ontspanning is key

Chronische stress: liever niet…

Cortisol, het stresshormoon, is een onmisbare speler in je dagelijkse leven. Zonder cortisol zou je je bed niet uit kunnen komen! Het is het hormoon van de actie. Moet je een tandje bijzetten? Dan steekt je lichaam een handje toe met extra cortisol. Het probleem begint echter als je cortisolspiegel langdurig verhoogd blijft—en dat is precies wat er gebeurt bij chronische stress.

Hier komt het interessante deel: cortisol en progesteron delen dezelfde celreceptoren. Je kunt ze zien als twee vrienden die zich willen aanmelden voor hetzelfde feestje, maar ja, er is maar ruimte voor één. En guess what? Als je lichaam constant stress heeft, krijgt cortisol voorrang. Hierdoor kun je blijven functioneren op 110%, maar dat heeft zo zijn prijs. Hoe langer de stress aanhoudt, hoe minder progesteron zich kan hechten aan die belangrijke receptoren, die bijvoorbeeld nodig zijn voor de opbouw en rijping van het baarmoederslijmvlies. Dus, ook al slik je extra progesteron op voorschrift van je therapeut of het ziekenhuis, zonder stressreductie zal dat weinig zoden aan de dijk zetten! Ontspanning is key dus!

En er is meer: bij chronische stress geeft je hypothalamus, een belangrijke klier in je hoofd, een seintje aan de voortplantingsas (HPG-as): “Voortplanten? Nee, dank je! Er is ‘iets’ aan de hand dat dit lichaam continu stress bezorgt. Op dit moment kunnen we het ons niet veroorloven om voort te planten, want dat kost veel energie. En die energie is momenteel niet beschikbaar!” Hierdoor schakelt het voortplantingslicht van groen naar oranje.

Progesteron: yes please!

Als je het mij vraagt, is ontspannen dus een van de belangrijkste dingen die je kunt doen (of leren!) als je zwanger wilt worden. Voeding, mindset, beweging — het is allemaal belangrijk, maar zonder ontspanning kom je niet ver. Hoe meer ontspannen je bent, hoe beter progesteron z’n werk dan doen. Progesteron is essentieel voor de rijping van het baarmoederslijmvlies, zodat een eitje goed kan innestelen.

En er is meer: zodra je eitje eenmaal is ingenesteld, zorgt progesteron ervoor dat het baarmoederslijmvlies intact blijft. En het speelt en belangrijke rol in de aanleg van de placenta. Als je progesteronspiegel drastisch daalt, wordt het baarmoederslijmvlies — met eitje en al — afgestoten, en voilà, daar heb je je menstruatie of vroege miskraam. In een traject krijg je daarom vaak synthetische progesteron (zoals utrogestan) toegediend.

Progesteron is dus niet alleen je beste vriend als je zwanger wilt worden, maar ook als je die zwangerschap wilt behouden. De naam zegt het al: progesteron komt van het Latijnse pro-gestare, wat “voortdragen” betekent. Vooral in die eerste weken van de zwangerschap is voldoende progesteron cruciaal om die zwangerschap voort te zetten.

Wat veroorzaakt chronische stress?

Je hebt stress en… nou ja, stress. We kennen allemaal de externe stressfactoren wel: bijvoorbeeld die baas die op je nek zit, gezeur in de familie, een relatie die energie vreet.

En ja, langdurige trajecten kunnen ook flink wat emotionele en mentale stress opleveren. Maar naast die externe stress zijn er ook interne stressfactoren — minder bekend, maar absoluut niet minder invloedrijk. Denk aan langdurige virusbelastingen of darmproblemen zoals schimmels, parasieten of een hyper-doorlaatbare darm.

Als je te maken hebt met een of meerdere van deze oorzaken en ze blijven aanhouden zonder oplossing, dan wordt je voortplantingssysteem op een lager pitje gezet. In plaats daarvan gaat je stresssysteem op ‘aan’. Je merkt het vaak aan een paar dingen: je slaapt slechter, je voelt je vermoeid, en je snakt naar koffie om de dag door te komen. Helaas maakt koffie de boel alleen maar erger, want cafeïne zorgt voor nog meer cortisolproductie—en daar heb je er al meer dan genoeg van!

Dus, eerlijk kijken naar wat jou stress bezorgt, is echt ZO belangrijk! En daarna? Actie ondernemen op de dingen waar je daadwerkelijk iets aan kunt doen. Zie de tips hieronder!

Milieu van je baarmoeder

Een veilige, voedende baarmoeder

Het milieu of omgeving waar een embryo zich gaat innestelen is super belangrijk:

• Het baarmoederslijmvlies moet voldoende uitgerijpt zijn. De omgeving waarin een embryo zich gaat innestelen, is superbelangrijk. Het baarmoederslijmvlies moet goed uitgerijpt zijn, en dat gebeurt onder invloed van progesteron—met zo’n 100 dagen voorbereiding! Meer over de opbouw en kwaliteit van baarmoederslijmvlies lees je hier.
• Een goede doorbloeding van je baarmoeder is van groot belang. De haarvaatjes moeten goed doorbloed zijn, zodat ze nutriënten goed kunnen aanleveren en toxines afvoeren. En daar komt chronische stress weer om de hoek kijken! Stress maakt je bloed dikker, wat de doorbloeding verslechtert. Dus, tijd om te relaxen! En vergeet niet voldoende te drinken; water is perfect, bij voorkeur warm met toegevoegde mineralen. Koffie en andere vocht onttrekkende drankjes? Laat maar zitten! Wil je toch een ‘smaakje’? Ga aan kruidentheetjes die ontspanning brengen, zoals bijvoorbeeld kamillethee. Verder verbeteren bepaalde yogaoefeningen ook de doorbloeding van je bekken. Bijvoorbeeld de bekkenopeners van het online Fertility yoga programma.
• Het microbioom moet op orde zijn. Tegenwoordig kan je met een zogenaamde ReceptIVFity test* van tevoren beter inzicht krijgen in de kans van slagen van een IVF- of ICSI-poging. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de samenstelling van bacteriën in de vagina (het vaginale microbioom) belangrijk is voor de kans op zwanger worden. Voor de start van een behandeling neem je zelf tijdens een bezoek aan je fertiliteitskliniek wat slijm uit de vagina af. Via je arts gaat het naar het lab. Daar bepaalt men op basis van het verzamelde bacteriële DNA hoe het profiel van je bacterie-huishouding eruitziet. De test kan een hoge, midden en lage score opleveren. Bij een hoge score is de kans op zwangerschap hoog (52,6%). Bij een midden score is de kans op zwangerschap 23,6%. Een lage score houdt in dat de kans op een zwangerschap na IVF- of ICSI laag is (5,9%). Waar het ziekenhuis nog geen uitsluitsel over geeft is hoe je een ongunstige uitslag kan beïnvloeden. Da’s jammer, want uit ervaring weet ik dat dat mogelijk is :-). Een alkalisch voedingspatroon, supergreens zoals chlorella en spirulina en de juiste probiotica kan je vaginale microbioom positief beïnvloeden. * PS Deze getrademarkte test is duur! Bij andere labs is het ook mogelijk je vaginale flora in kaart te laten brengen. Dan betaal je een stuk minder.
• Liever geen zware metalen. Onderzoeken* wijzen uit dat bij vrouwen waarbij de innesteling steeds niet lukt vaak een hoger percentage zware metalen in de endometriumcellen te vinden zijn! Daarom zijn supergreens zoals chlorella, tarwegras & spirulina en dulse onderdeel van mijn vruchtbaarheidsprotocol als de innesteling steeds niet lukt. Deze stoffen kunnen zich namelijk binden aan zware metalen. O, en een interessante link naar het microbioom dat in vorig punt besproken werd: onder invloed van zware metalen gedijen bacteriën die je liever niet wil juist heel goed…!
• De celcommunicatie moet op orde zijn. Zoals je eerder al hebt gelezen, spelen de juiste vetten (ja, dat is DHA!) een cruciale rol. Ze zorgen ervoor dat de celwand soepel blijft. Maar dat is niet alles—essentiële suikers zijn ook een belangrijke factor. En nee, ik heb het niet over geglazuurde donuts of boterbabbelaars! Er zijn acht essentiële suikers die je kunt vinden in producten zoals aloe vera, zeewier, artisjok en shiitakes. Deze essentiële suikers zijn met hun suikercodes als het ‘alfabet’ van cellulaire communicatie. Je kunt ze zien als de ‘antennes’ op de celwanden. Wanneer al die antennes goed functioneren, vindt er optimale informatieoverdracht plaats tussen de cellen—en ‘praten’ ze beter met elkaar.Maar wat heeft dat nu te maken met een goede innesteling of met de groei van een embryo na de bevruchting? Eigenlijk alles! Er moet een goede communicatie plaatsvinden tussen de cellen van de baarmoederwand en het embryootje. Dit is cruciaal voor angiogenese, oftewel de vorming van nieuwe bloedvaten uit bestaande bloedvaten. Sterker nog, een goede innesteling hangt af van deze communicatie. In mijn nieuwe boek (ja, dat wordt verwacht!) vind je recepten op basis van deze suikers. Njam!
• De temperatuur moet op orde zijn. Zowel in de Chinese als de Ayurvedische geneeskunde wordt het belang van een ‘warme’ baarmoeder benadrukt. En ja, dat kun je letterlijk nemen! Een juiste lichaamstemperatuur is cruciaal. Chronische stress of een traag werkende schildklier kunnen leiden tot een verlaagde lichaamstemperatuur, wat niet bepaald het optimale klimaat voor een zwangerschap creëert. Chronische stress of een te traag werkende schildklier veroorzaakt vaak een verlaagde lichaamstemperatuur, waardoor er geen optimaal klimaat voor een zwangerschap is.
  Met een ‘warme baarmoeder’, wordt ook vaak je spijsverteringsvuur bedoeld. Of dat wel naar behoren ‘brandt’. Is dat namelijk niet het geval, dan kost het je lichaam meer energie om bijvoorbeeld rauwkost af te breken. In plaats daarvan kost het je lichaam juist energie. Warm eten kan helpen om energie te besparen dat nu naar het voortplantsingsysteem kan gaan. Een kom yoghurt, recht uit de koelkast, of smoothie van bevroren vruchten of groenten is in dat opzicht één van de minst gepaste ontbijtjes. Hier lees je meer over het belang van een warme baarmoeder en welke voeding je daarbij kan helpen.

–> lees ook wat je specifiek kan doen in de wachtweken na een terugplaatsing