Stel, zit niet lekker in je vel en zwanger worden lukt maar niet. Welke vitamines, mineralen of andere waardes zou je in dat geval kunnen laten testen? Is een bezoek aan je huisarts voor een bloedonderzoek een goed idee of zijn er andere opties? En geven de uitslagen ook echt inzicht in wat er aan de hand is?
Meten is weten?
Bloedtest
Kom je met klachten zoals moeheid of maar niet zwanger worden bij je huisarts aan, dan zal die hoogstwaarschijnlijk voorstellen om je bloedbeeld, ontstekingswaarden, vitamine D, ijzer en eventueel ook B12 en TSH (je schildklierhormoon) te prikken.
Logisch. Je bloedbeeld laat zien of je last hebt van bloedarmoede. Een laag HB (ijzertekort) kan daarop wijzen, en B12 heb je nodig voor de aanmaak van rode bloedplaatjes. Die bloedplaatjes zijn eigenlijk de zuurstofbezorgers van je lichaam: ze vervoeren zuurstof van je longen naar je organen en spieren. Minder rode bloedplaatjes of een tekort aan B12 betekent minder zuurstof, en zonder zuurstof voel je je futloos. En ja, energiegebrek kan ook invloed hebben op je voortplantingsvermogen.
Als je ontstekingswaarden verhoogd zijn, betekent dat je immuunsysteem in actie is. Dat kost extra energie en je lichaam zet dan ‘een baby maken’ wat lager op de prioriteitenlijst.
Hoge TSH waarden wijzen op een vertraagde schildklierwerking, en dan ben je moe. Het kan ook je cyclus ontregelen en invloed hebben op je vruchtbaarheid.
En, een tekort aan vitamine D kan ervoor zorgen dat je moe bent, je immuunsysteem niet lekker loopt en je niet het zonnetje in huis bent. Te lage waarden vitamine D kunnen eveneens voortplanting beïnvloeden.
Dus, je laat alles prikken en krijgt de uitslag.
Je B12 is prima, bloedbeeld, ontstekingswaarden en ijzer zijn ook allemaal in orde. TSH? Nog netjes binnen de normale waarden (net onder de 4). En vitamine D? Volgens je arts helemaal oké, met een waarde van 60 nmol/l. “Alles ziet er goed uit, mevrouw,” zegt de dokter geruststellend.
Maar… jij zit nog steeds niet lekker in je vel, en zwanger worden? Dat wil maar niet lukken!
Er zijn een paar dingen waar je rekening moet mee houden:
- Indien je foliumzuur slikt, kan dat ook een B12 tekort maskeren in de bloedtest. Da’s niet handig. Het kan dus zijn dat je toch een B12 tekort hebt. Dan is het zinniger om methylmalonzuur te meten. Dat is een stof die meestal verhoogd is bij een B12-tekort. En voldoende B12 is een randvoorwaarde om zwanger te kunnen worden!
- Vraag altijd je uitslag op. Wat een huisarts als ‘prima’ beschouwt, kan voor een fertiliteitsarts of orthomoleculair therapeut te laag zijn. Bijvoorbeeld, ook al is je TSH-waarde binnen de normaalwaarde, dan nog kan je schildklier te traag werken! De referentiewaarden voor TSH verschillen tussen laboratoria: de ondergrens is meestal 0,4 mU/L en de bovengrens varieert tussen 3,5 en 5,5 mU/L. Onderzoek toont echter aan dat TSH-waarden van 2,5 mU/L of hoger de kans op zwangerschap kunnen verminderen! Om je schildklierwerking goed in beeld te brengen moeten eigenlijk ook andere schildklierwaarden gemeten worden: T4, T3, rT3 en antistoffen tegen je schildklier gemeten worden. Maar deze testen zijn duur, dus dat gaat je arts in eerste instantie niet laten onderzoeken. Lees ook dit artikel over verborgen schildklierproblemen.
- Idem voor vitamine D: Hoewel een ‘normale’ waarde vaak rond de 60 nmol/l ligt, is dat veel te laag als je zwanger wilt worden. Een ideale waarde ligt rond de 100 nmol/l. Vitamine D is belangrijk voor de kwaliteit van zowel eicellen als sperma en is in de winter vaak te laag bij veel mensen in Nederland en België.
- Daarnaast geven bloedtesten alleen aan wat er op dat moment in je bloed zit, niet wat er daadwerkelijk in je cellen gebeurt. En daar vindt de echte actie plaats! Foliumzuur moet bijvoorbeeld worden omgezet naar de actieve vorm voordat het iets doet. Hetzelfde geldt voor vitamine B6: je kunt verhoogde bloedwaarden hebben omdat het niet goed wordt omgezet, waardoor je toch een tekort kunt hebben op celniveau.In de praktijk combineren we daarom vaak een bloeduitslag met een uitgebreide intake en een klachtenanalyse om een compleet beeld te krijgen.
- Neem je dezelfde dag voordat je je bloed laat prikken supplementen, dan krijg je een uitslag met verhoogde waardes. Het is beter om 3 tot 4 dagen voor de bloedafname even geen supplementen te nemen.
- Onthoud dat een vitamine- of mineralentekort niet altijd de directe oorzaak is van het niet zwanger worden. Het is belangrijk om, samen met een therapeut, te onderzoeken wat de onderliggende oorzaak is. Denk aan een verstoorde darmfunctie, stress, een Epstein-Barr-virus (EBV), of misschien een belasting door zware metalen.
EMB test: betrouwbaar of niet?
Een test die momenteel populair is, is de EMB test. Oftewel de ‘Energetische Morfologische Bloedtest’. Deze test is niet medisch goedgekeurd maar sommige therapeuten werken ermee.
Hoe werkt het? Uit één druppeltje bloed dat je zelf thuis afneemt en op een plaatje laat drogen wordt door een computer een hele resem aan informatie gehaald. Uit de ’trilling’ van je gedroogde druppel bloed zou een bioresonantie machine kunnen afleiden welke vitaminen en mineralen tekorten je hebt, of je met parasieten in je darmen zit, of je een metaalbelasting hebt, of je stralingsbelasting of een schildklierprobleem hebt, etc. Ook genereert de computer automatisch een e-book rapport plus een protocol aan supplementen. De EMB test is redelijk goedkoop (in vergelijking met reguliere testen), zo rond de 160 euro.
En dan weet je dus precies wat er aan de hand is, toch?
Eh…nee.
Omdat ik wilde weten wat de EMB-test precies inhoudt, besloot ik de ‘opleiding’ te volgen. In één dag leer je welke klachten de EMB-test kan opsporen en hoe je zelf een druppeltje bloed afneemt bij je klanten. Vervolgens ben je gecertificeerd om de test als therapeut aan te bieden. Maar hier komt het interessante: je moet vooraf invullen welke klachten je patiënt heeft, anders wordt de test niet aanvaard. Dus op basis van de druppel bloed en jouw beschrijving van de klachten en genereert de computer een automatisch verslag van de ‘gezondheidsstatus’ van je klant, inclusief een persoonlijk suppletieadvies. Dat advies is standaard gekoppeld aan producten van de testaanbieder (Vitakruid). Als therapeut hoef je dus niet meer na te denken. Vooral dat laatste vind ik link. Ik zie vaak cliënten die een hele rits supplementen voorgeschreven kregen, waarbij de totale dosering aan B-vitamines of mineralen veels te hoog is! Dit kan juist schadelijk zijn voor hun gezondheid of vruchtbaarheid.
Toch wilde ik de EMB-test het voordeel van de twijfel geven, want ik geloof wel in bioresonantie. Dus ik deed de test bij mezelf, terwijl ik ook reguliere onderzoeken liet uitvoeren: een ontlastingstest, urinetest, en bloedonderzoek waarbij vitamines en mineralen op celniveau werden gemeten in een lab in de VS (want dat doen ze hier in Europa nog niet). Het kostte een fortuin, maar ik wilde een goede vergelijking. Wat bleek? De resultaten van de EMB-test uitslag klopte niet. Een paar voorbeelden: volgens de EMB-test waren mijn darmen in orde, terwijl mijn reguliere ontlastingstest een dientamoebe fragilis-infectie aantoonde, wat voor een lekkende darm kan zorgen. Daarnaast bleek uit reguliere testen dat ik op celniveau een tekort had aan vitamine B1 en B2 en coQ10, terwijl dit in de EMB-test niet naar voren kwam. Volgens de EMB test had ik magnesiumtekort, koemelk- en glutenintolerantie en B12 tekort. Volgens de reguliere testen niet.
De conclusie? Uit een gedroogd EMB-druppeltje bloed kun je niet afleiden of iemand bijvoorbeeld antistoffen heeft tegen de schildklier, een te hoge homocysteïne waarde of te maken heeft met darmproblemen door pathogenen. Voor dat soort informatie heb je écht bloedonderzoek en ontlastingstesten nodig. Het verslag van een EMB-test over je mineralen en vitamine status kan dus hoogstens dienen als een richtlijn, een eerste indicatie, maar het geeft absoluut geen zwart-op-wit beeld van je gezondheid! Eerlijk gezegd: met een uitgebreide intake kan je soms meer informatie ophalen dan met de EMB test. Bij een ervaren therapeut, die de door de computer gegenereerde protocollen kritisch bekijkt, aanpast waar nodig en eventueel extra medisch goedgekeurde tests aanvraagt, zit je goed. Maar een therapeut met minder ervaring, die blind vertrouwt op wat de computer voorschrijft, kan je juist verder van huis brengen – zeker als het om iets belangrijks als vruchtbaarheid gaat.
.
Wat kan – afhankelijk van je situatie – handig zijn om te laten testen wat vruchtbaarheid betreft, voor zowel man als vrouw?
.
1. Standaard – bloedtest
>> Goed om standaard laten testen, ook al heb je weinig klachten. Neem 3 dagen geen supplementen alvorens je je bloed laat prikken.
- Vitamine D – moet voor vruchtbaarheid rond de 100 nmol/l zijn in NL of 40 µg/l in België! Kan via je huisarts. (In België wordt vitamine D meestal gemeten in µg/l (microgram per liter) in plaats van nmol/l zoals in Nederland. Als je de Belgische waarde (µg/l) wilt omrekenen naar de Nederlandse eenheid (nmol/l), kun je de waarde vermenigvuldigen met 2,5.)
- Methylmalonzuur (dus niet B12) Kan eventueel via je huisarts, maar niet alle huisartsen willen dit prikken.
- Homocysteïne. Homocysteïne is een super belangrijke marker voor je vruchtbaarheid, omdat het aangeeft hoe goed je lichaam in staat is om te methylieren. En ja, dat is een ingewikkeld woord voor het maken van goede DNA-kopieën! Dit is cruciaal voor de kwaliteit van je eicellen, de innesteling van een embryo en ook voor de zaadkwaliteit.Vergeet niet om altijd je uitslag op te vragen: een waarde boven de 10 µmol/liter wordt al als te hoog beschouwd voor de vruchtbaarheid (2)(3), en je huisarts hanteert 15 µmol/liter als veilige bovengrens. Als je homocysteïne-waarde in je bloed verhoogd is, kan dat wijzen op mogelijke tekorten aan B6, B11 of B12 en loop je verhoogd kans op miskramen. Helaas willen sommige artsen dit onderzoek niet altijd voorschrijven omdat het behoorlijk kostbaar kan zijn. En nog een belangrijk detail: voor een nauwkeurig resultaat moet je je bloed op een nuchtere maag laten prikken (ook al zegt je huisarts misschien van niet).
- hsCRP – dat is een test die stille ontstekingen oppikt. Dit is een andere test dan een CRP test. Kan eventueel via je huisarts, maar niet alle huisartsen willen dit prikken.
.
2. Bij klachten: bloedtest
>> Wanneer? Als je twee of meer van de volgende symptomen herkent, zoals een gebrek aan initiatief, geen zin om te bewegen, stemmingswisselingen, constante vermoeidheid, neiging tot depressie, toename van buikvet, haaruitval, het altijd koud hebben, zware menstruaties of een onregelmatige cyclus, is het tijd om actie te ondernemen. (Vergeet niet: stop 3 dagen voor je bloedafname met het innemen van supplementen.) Laat dan prikken:
- Een algemeen bloedbeeld, hier worden de volgende bloedwaarden gemeten:
Hemoglobine (Hb) – Bloedarmoede – Algemene moeheidsklachten
Leucocyten – Witte bloedcellen – Infecties
Bloedplaatjes (Trombocyten) – Voorkomen van Bloedverlies
Erytrocyten – Rode bloedcellen – Bloedarmoede
Hematocriet – Bloedarmoede – Vocht te kort
MCV – de gemiddelde grootte van rode bloedcellen
MCH en MCHC – (de concentratie van) hemoglobine (= zuurstoftransporterend eiwit) – bloedarmoede - Schildklier: TSH, maar ook T4 & fT4 + T3 & fT3 + rT3 en TPO antistoffen. Want: enkel de TSH zegt weinig of niets over je schildklier. Lees asjeblieft dit artikel over verborgen schildklierproblemen. Weigert je huisarts behalve je TSH de andere waarden te laten meten, dan kan je dit bij labs die online test verkopen bestellen en bij een door hun aangewezen prikpunt je bloed laten afnemen.
- Prolactine: Enkel indien je cyclus verstoord is. Verhoogde prolactine waardes hebben invloed op je cyclus. Lees dit artikel
- Testosteron – Ook bij een vrouw is het handig deze waarde te laten meten als je geen, of een onregelmatige cyclus hebt (langer dan 35 of korter dan 21 dagen). Verhoogde waarden kunnen op PCOS wijzen.
..
3. Via orthomoleculaire therapeut: haaranalyse
>> Om je mineralen status, en aanwezigheid van zware metalen te checken.Mineralen zijn betrokken bij honderden processen in je lichaam en voor voortplanting moeten ze in balans zijn! Zo kunnen er bij tekorten aan zink, selenium of magnesium vruchtbaarheidsproblemen optreden. Anderzijds kunnen zware metalen ook een rol spelen bij het moeilijk zwanger worden (door verstoring van het microbioom geen innesteling), of bij miskramen. Uit studies (4) blijkt dat zware metalen de effecten van oestrogenen kunnen nabootsen – ze worden dan metallo-oestrogenen genoemd – en zo je hormonale balans behoorlijk in de war kunnen schoppen.
Waarom is het testen van mineralen in je bloed minder betrouwbaar dan haar? Je lichaam zal er altijd alles aan doen om een ideale mineralenbalans in het bloed te behouden. Want als die niet optimaal is, gaat de zuurgraad in je bloed afwijken. Die zuurgraad moet ALTIJD constant blijven. Een afwijking van een tiende punt in de zuurgraad van het bloed maakt je al ziek. Andere weefsels in het lichaam kunnen zich permitteren een afwijkende zuurgraad te hebben, maar het bloed niet. Je lichaam zal er daarom alles aan doen om de mineralen status in je bloed op peil te houden. Als er via voeding niet voldoende mineralen opgenomen worden gaat je lichaam mineralen wegstelen uit weefsels, zoals haren, nagels, tanden en botten, want daar zitten veel mineralen in opgeslagen. De mineralen status in het bloed bepalen geeft een onjuist beeld weer van de werkelijke hoeveelheid van deze mineralen in de rest van het lichaam.
.
4. Via orthomoleculaire (darm)therapeut : ontlastingstest of vaginaal microbioomtest.
>> Wanneer? Als je regelmatig last hebt van darmproblemen of als de innesteling steeds mislukt: lees eerst dit artikel. Een uit balans zijnde darm kan leiden tot opnameproblemen, wat invloed heeft op de kwaliteit van eicellen en zaadcellen, de opbouw van je baarmoederslijmvlies, de groei van een embryo en miskramen. Daarnaast kan een ongezond vaginaal microbioom de innesteling beïnvloeden omdat het ook een negatief effect heeft op je vaginaal microbioom en dit op zijn beurt op je kans op een goede innesteling.
5. Orthomoleculaire therapeut: DHEA speekseltest
>> Wanneer? Als je 40 jaar of ouder bent, als je eicelkwaliteit te wensen overlaat, of als je slecht reageert op stimulatie (bijvoorbeeld weinig eicellen).
Meer over DHEA lees je hier.
6. Wat ik nooit laat meten omdat het in 99% van de gevallen van de rit is: omega-3.
Ik zet omega-3 standaard hoog gedoseerd in (tenzij iemand het al langere tijd neemt). Omega-3 is mega belangrijk voor vruchtbaarheid. Als je het gratis basis programma volgt leer je waarom.
Moraal van het verhaal?
- Meten is niet altijd weten. Wat in je bloed zit, zegt niet per se iets over wat er in je cellen of darmen aanwezig is (en voor dat laatste moet je echt ontlasting laten afnemen). Je klachten moeten altijd naast de testresultaten worden bekeken. Op basis daarvan kan er eventueel een aanvullende test worden aangevraagd en kan een behandelplan worden opgesteld.
- Volg je altijd je gut-feeling. Vermoed je dat er iets niet in orde is maar zegt de arts dat alles ok is? Zoek verder! Leg je vraag voor aan een therapeut of vraag een second opinion aan.
- Ga je toch voor een EMB test, en volg je de supplementen protocollen? Als je merkt dat je je – sinds je aan de suppletie bent – je gejaagd voelt of minder goed slaapt, check dan hoeveel actief folaat (Quatrefolic) er OPGETELD in al je pillen zit die je slikt. Meer dan eens zie ik in mijn praktijk dat mensen overgedoseerd (meer dan 400mcg quatrefolic) aan het suppleren zijn en dat kan averechts werken voor je vruchtbaarheid. ’T is maar dat je dat weet! 🙂
.
REFERENTIES
(1) https://umcg.net/schildklier/
(2) 2006 – The Hordaland Homocysteine Study: A Community-Based Study of Homocysteine, Its Determinants, and Associations with Disease – Helga Refsum, Eha Nurk, A. David Smith, Per M. Ueland, Clara G. Gjesdal, Ingvar Bjelland, Aage Tverdal, Grethe S. Tell, Ottar Nygård, Stein E. Vollset
(3) https://www.natuurdietisten.nl/kenniscentrum/natuurvoeding-geeft-vitaliteit-gekunstelde-voeding-kost-vitaliteit/homocysteine/
(4)https://www.researchgate.net/profile/Piotr_Rzymski/publication/274714419_Impact_of_heavy_metals_on_the_female_reproductive_system/links/552e715e0cf2acd38cb98bef.pdf